دیپارتمنت بیولوژي
مقدمه و تاریخچه دیپارتمنت بیولوژی
مطابق پلان ها و ستراتیژی های وزارت محترم تحصیلات عالی دیپارتمنت ها منحیث واحدهای علمی و اکادمیک مکلف به ایجاد فضاء و شرایط مناسب برای فراگیری علوم، پیشرفت علمی و فرهنگی محصلان، آوردن تغیرات مثبت و مطلوب در دانش و سلوک محصلان، تطبیق پلان های وزارت محترم تحصیلات عالی، تحقیقات علمی، سوق محصلان بطرف کسب دانش و تطبیق آن در بهرور سازی، رفاه و آسایش زندگی هموطنان عزیز می باشد.
در پهلوی مکلفیت های فوق الذکر بهبود کیفیت تدریس و ارایه خدمات و همچنان پروسه تضمین کیفیت و استوار نمودن تمام فعالیت های اکادمیک مطابق معیارات وضع شده تضمین کیفیت از وظایف عمده دیپارتمنت ها شمرده می شود که این امر در حقیقت این مسله را روشن و هویدا می سازد که در تشکیل دیپارتمنت تعداد اعضای کادر علمی و نیروی بشری به اندازه کافی موجود باشد تا بتوانند وظایف فوق الذکر دیپارتمنت را منحیث یک کولکتیف اعضای کادر علمی که در تحقیقات، تدریس و ارایه خدمات به جامعه مسول است پیش برده و نقش درست را ایفاء نمایند.
قسمیکه اهمیت هر علم از موضوع مورد بحث آن به درستی آشکار می گردد بناء به همه آشکار است که علوم بیولوژیکی یکی از بخش های بسا مهم زندگی انسانی محسوب گردیده که امروزه علم بسیار با ارزش و ضروری شمرده می شود. اینکه در کشور عزیز ما افغانستان صنایع در حالت انکشاف نسبی قرار دارد، ازدیاد متعلمین در معارف و کمبود معلمان مسلکی، باعث شد که دیپارتمنت بیولوژی در چوکات پوهنځی تعلیم و تربیه موسسه تحصیلات لوگر ایجاد گردد. بیولوژی از مهمترین راه های شناخت خدا و رسیدن به خالق یکتا، گسترده ترین و مهمترین بخش علوم طبیعی بشمار می رود که نقش ارزنده و اساسی را در حل معضلات و مشکلات فعلی و آینده انسانها دارد. ما اکنون در قرن 21 که تغییرات جنتیکی و تحولات آن رو به توسعه است به سر می بریم بنابرین کشور مانند افغانستان نیازمندی جدی به این علم را دارد. انسان امروز با بحران های گوناگون مواجه است که یافتن راه حل آنها بدون کمک و راهنمایی دانشمندان علم بیولوژی امکان پذیر نیست. به همین لحاظ این دیپارتمنت بار نخست همزمان با ایجاد موسسه تحصیلات عالی لوگر در سال 1393 هجری شمسی بنام دیپارتمنت کیمیا و بیولوژی به فعالیت آغاز نموده که بعد از پیشنهاد به مقام محترم وزارت تحصیلات عالی بتاریخ 8/4/1394 در چارچوپ پوهنځی تعلیم و تربیه موسسه تحصیلات عالی لوگر از حالت مشترک با دیپارتمنت کیمیا به شکل جداگانه تشکیل و نخستین دور فارغان خود را در سال 1396 به جامعه تقدیم نموده است. در پروگرامها و مفردات درسی آن اصلاحات لازم بوجود آمد یعنی به سیستم کریدت تنظیم، فعالیت ها شکل اختصاصی را گرفته که در مفردات درسی آن مضامین اساسی، اختصاصی، فرعی و پوهنتون شمول جاگزین گردیده است.
اعضای کادری این دیپارتمنت برعلاوه کمیته های پوهنځی در کمیته های مختلف این موسسه مانند ( تضمین کیفیت، نصاب، تحقیقات، نظم و دسپلین، امتحانات و سمع شکایات، بورسیه ها....) سهم فعال و مسولیت پذیر دارند. تا فی الحال (سمستر خزانی سال 1401) در حدود ( 150) تن محصلان که نزدیک به ( 50) تن شان محصلان اناث می باشد در این دیپارتمنت مشغول به آموزش اند، در هر سال تحصیلی کم و زیاد (50) تن فارغ التحصیلان را برای خدمت به جامعه تقدیم می نماید نا گفته نماند که ثبت نام و شمولیت محصلان جدید در هر سال به 60 تن می رسد که همه ساله به شکل صعودی اضافه نیز می گردد. از روزهای آغاز الی اکنون با وجود آنکه از نگاه تشکیل و تعداد اعضای کادر علمی با مشکلات چشمگیر و جدی این دیپارتمنت روبرو است وظایف خویش را به صداقت و تعهد کامل ولی با تحمل مشکلات فراوان انجام داده و می دهند.
تعداد مجموعی اعضای کادر علمی این دیپارتمنت با توضیح سویه تحصیلی، رتبه علمی، مصروفیت در تحصیل و همچنان موجودیت شان در دیپارتمنت در جدول ذیل خلاصه گردیده است.
اسم |
ولد |
جذب در کادر علمی |
درجه تحصیلی |
رتبه علمی |
مصروفیت |
وحیدالله |
همیشه گل |
1384 |
ماستر |
پوهندوی |
محصل دوکتورا |
محمدعالم |
محمد شریف |
1393 |
ماستر |
پوهنیار |
آمر دیپارتمنت |
قدرت الله |
نصرالله |
1396 |
ماستر |
پوهنیار |
مصروف تدریس |
محدثه |
سید شاه ولی |
1398 |
لیسانس |
نامزد پوهنیار |
مصروف تدریس |
طوریکه در جدول فوق مشاهده می شود این دیپارتمنت در تشکیل خود چهار تن اعضای کادر علمی دارد که یک تن آن مصروف فراگیری تحصیلات دکتورا در کشور ایران میباشد و بقیه مصروف تدریس هستند.
الف. دیدگاه ( vision )
دیپارتمنت بیولوژی اولین واحد اکادمیک تحصیلات عالی است که به جامعه خصوصا سکتور معارف در بخش علوم حیوانی و نباتی اشخاص ورزیده را مطابق به پیشرفت های تکنالوژیکی امروزه تقدیم می کند، سعی می کند مطابق با اصول اسلامی، مسلکی، اقتصادی و متعهد به ارزش های ملی کشور افراد مسولیت پذیر را که به زیور حب الوطنی آراسته شده باشند به جامعه تقدیم کند. تلاش و آرزو دارد که اعضای کادری اش دارای تحصیلات فوق لیسانس و صاحب رتبه های علمی بلند تر باشند، تا در نتیجه محصلان آن از روابط بیولوژیکی موجودات زنده، خواص، فعالیت ها و معیار های محیط زیستی با خبر، متعهد و مسولیت پذیر باشند.
ب. ماموریت ( Mission)
دیپارتمنت بیولوژی احساس مسولیت می کند که محصلان آن از خواص موجودات زنده با خبر، روابط متقابل آنرا شناخته و خصوصیات جنتیکی آنرا درک بکنند. حفظ جان و محیط را لازمی دانسته از تکنالوژی موجوده استفاده مؤثر و درست بکنند. توانائی و علاقمندی به تحقیق داشته، در فعالیت ها و مسؤلیت شان صادق باشند، از دست آورد های بیولوژیکی و منابع استفاده درست کنند. به ارزشها و منافع ملی اولویت داده تا باشد در آینده برای خود، خانواده، جامعه و کشور مصدر خدمت بهتر شوند.
ارزش ها (Values)
- صداقت، پیشرفت و تعهد در آموزش و خدمات.
- شفافيت، عدالت و توجه به ارزش های اسلامی و ملی.
- خلاقیت و نو آوری.
- قدر دانی از دست آوردهای ساینسی و اکادمیک.
اهداف برنامه درسی بیولوژی
هدف ها، رشد همه جانبه فرد در بخش های زندگی و تعامل آن با سایر ابعاد رشد و تسلط محصلان بر چارچوب مفهومی و شیوه های تحقیقی در قلمرو علم بیولوژی است.
- بیولوژی به عنوان راهی برای شناخت آیات و نشانه های خداوند از طریق شناسایی پروسه ها و پدیده های زندگی.
- ضرورت و گسترش بیولوژی به عنوان یکی از شاخه های مهم علوم ساینسی در کشور.
- توجه به طبیعت و محیط زندگی به عنوان بهترین آزمایشگاه و فضای یادگیری.
- آموزش بیولوژی در راستای شناخت و حفظ محیط زیست به عنوان قدردانی از نعمت الهی و ساختن محیطی بهتر برای زندگی سالم.
- توجه به فعالیت های تجربی و لابراتواری، فعالیت های بیرون از صنف و یادگیری فعال.
الف: اهداف نگرشی
- به پدیده های زندگی به عنوان نشانه ها و شواهد حاکمیت تدبیر الهی در جهان بنگرند.
- به یادگیری بیولوژی علاقمند شوند و در گسترش آن خود را مسول بدانند.
- محیط زیست را دوست بدارند و از نگهداری آن احساس مسولیت کنند.
- اعتماد به نفس خود را در ارایه نظریات، ارزیابی مفاهیم و فعالیت ها در زمینه ی بیولوژی افزایش دهند.
- تفاوت های فردی را در مقابل با دیگران بپذیرند و با مردم خود احترام نمایند.
- رعایت اخلاق زندگی را در تحقیق های بیولوژیکی مهم بدانند.
ب: اهداف مهارتی
- در مطالعه و بررسی پدیده های زندگی از همه حواس خود به بهترین نحو استفاده کنند.
- در مطالعه پدیده های زندگی روش علمی را به درستی به کار برد.
- آموخته های خود را با رعایت امانت و صداقت به روشنی و به روش های مختلف با دیگران در میان بگذارند.
- مهارت نقد اطلاعات و مطالب بیولوژی را در خود پرورش دهند.
ج: اهداف شناختی
- آگاهی خود را نسبت به اصول و قوانین پدیده های بیولوژیکی به عنوان مجموعه ای مرتبط با یکدیگر گسترش دهند.
- آگاهی های مفید و ضروری را در زمینه های مختلف بیولوژی برای زندگی سالم در حال و آینده کسب کنند.
- رابطه متقابل بیولوژی را با سایر علوم درک کنند.
- با کاربرد های بیولوژی در جهان امروز به ویژه در زندگی روزمره آشنا می شوند.
د: بخش عملی
- با تجهیزات وسایل لابراتواری آشنا شوند.
- توانایی تجارب عملی ساده را داشته باشند.
- به جزیات مربوط موضوع توجه لازم داشته باشند.
- مراحل کار را به ترتیب اجرا کنند.
بیوگرافی پوهنیار محمد عالم عاطف آمر دیپارتمنت بیولوژی
پوهنیار محمد عالم عاطف فرزند محمد شریف در سال 1368 ه ش در یک خانواده متدین در مرکز لوگر متولد گردیده است. بعد از تعلیمات ابتدایی و ثانوی در سال 1386 ه ش از لیسه مرکزی حضرت عمر فاروق (رض) فارغ گردیده که بعد از سپری نمودن امتحان کانکور در دیپارتمنت کیمیا و بیولوژی پوهنحٔی تعلیم و تربیه پوهنتون ننگرهار مؤفق گردیده و در سال 1391 ه ش از پوهنتون متذکره فارغ التحصیل گردیده است. در سال 1392 ه ش برای بار نخست بعد از سپری نمودن یک امتحان رقابتی به حیث استاد در تربیه معلم ولایت پکتیا تقرر حاصل کرده و مدت یک سال در آن نهاد ایفای وظیفه نموده است. سر انجام در سال 1393 ه ش بعد از سپری نمودن موفقانه یک امتحان رقابتی بست کادر علمی در دیپارتمنت بیولوژی پوهنحٔی تعلیم و تربیه مؤسسه تحصیلات عالی لوگر تقرر حاصل نموده و تا حال در این نهاد اکادمیک ایفای وظیفه می نماید. قابل ذکر است که نامبرده در میزان سال 1396 ه ش در یک امتحان رقابتی بورسیه تحصیلی کشور ایران قبول شده بعد از سپری نمودن مؤفقانه دوره ماستری در میزان سال 1398 ه ش از پوهنتون معتبر آن کشور(دانشگاه تهران) به درجه ماستر در رشته فیزیولوژی حیوانی فارغ التحصیل گردیده است. همچنان موصوف به اساس حکم شماره (10450) مؤرخ (1398/11/27) مقام محترم وزارت تحصیلات عالی به صفت آمر دیپارتمنت بیولوژی تعین گردیده که تاحال این مسولیت را به عهده دارد. از فعالیت های اکادمیک آن که تحت کار است می توان از تهیه و ترتیب کتاب درسی بیولوژی عمومی مطابق کریکولم جدید و مبانی فیزیولوژی انسانی یاد آوری کرد.
بیوگرافی پوهندوی وحیدالله عبدالرحیم زی
پوهندوی وحیدالله عبدالرحیم زی فرزند الحاج همیشه گل و ولدیت اخترمحمد است، نامبرده در سال 1358 در یک خانواده متدین، متفکر، روشن فکر و علم دوست در قریه دوران خیل ولسوالی محمدآغه ولایت لوگر چشم به جهان گشود. موصوف از اوایل زندگی به تعلیم علاقه داشت و در سن هفت سالگی کلام خداوند قران عظیم الشان را خواند و تعلیمات ابتدایی را در دوران هجرت در کشور پاکستان آغاز کرد. عبدالرحیم زی فعلاٌ به زبان دری، پشتو و انگلیسی روان صحبت می کند، اردو و عربی را نیز می فهمد.
تعلیمات و تحصیلات:
از سال 1366 الی سال 1370 تعلیمات ابتدایی را از صنف اول الی پنجم در کمپ کهی کندو کشور پاکستان پیش برد بعد از آن دوسال به اساس جنگ های داخلی از درس عقب ماند، در سال 1373 الی 1374 صنف ششم و هفتم را در مکتب محمدجان خان ولسوالی محمدآغه ولایت لوگر تعقیب کرد و در سال 1375 نسبت جنگ گروه طالبان و شورای نظار نتوانست به تعلیم خویش ادامه دهد. بعداٌ به اساس سعی و تلاش موصوف در سال 1376 شامل لیسه عالی محمدآغه گردید که صنف هشتم الی دوازدهم را به درجه عالی به اتمام رساند و در سال 1380 از لیسه یادشده فارغ گردید. در سال 1381 از طریق امتحان کانکور شامل دیپارتمنت بیولوژی پوهنځی علوم طبیعی پوهنتون تعلیم و تربیه کابل موفق شد و در سال 1384 با فیصدی 84.83 از رشته بیولوژی به سویه لییسانس فارغ التحصیل گردید، در سال 1388 ماستری خویش را در پوهنتون ذکر شده آغاز نمود و در سال 1389 به سویه ماستر با اخذ 93% نمرات فارغ گردید. بعد از هشت وقفه شامل مقطع دکتورا در کشور اسلامی ایران شد که قعلاٌ هم ادامه دارد.
وظایف:
برای اولین بار بحیث نامزد پوهیالی در رشته بیولوژی پوهنځی تعلیم وتربیه پوهنتون پکتیا در سال 13/2/1385 تقرر حاصل نمود و به تربیه اولاد وطن آغاز به تدریس کرد، پوهندوی وحیدالله عبدالرحیم زی به اساس نیاز جامعه خواست که زندگی خویش را در راه تعلیم وتربیت وقف نماید و این شغل را از وظایف دیگر ترجیح داد. یکسال از وظیفه نگذشته بود که موصوف جهت خدمت وطن به فعالیت های اداری و علمی پرداخت به همین اساس در سال 1386 با حفظ کادر علمی به حکم محمد اعظم دادفر وزیر تحصیلات عالی مدیر عمومی تدریسی پوهنتون پکتیا تقرر حاصل نمود. در سال 1387 نسبت داشتن فعالیت های مثمر در تدریس بحیث ترینر کلیدی پوهنتون پکتیا شناخته شد و ورکشاپ های آموزشی را در کابل فرا می گرفت و بعداٌ به استادان پوهنتون تطبیق می کرد. در سال 1388 به برنامه ماستری معرفی گردید که بعد ا ز باز گشت در سال 1390 به حیث سرپرست پوهنځی تعلیم وتربیه پوهنتون پکتیا تعیین و در سال 1391 به حیث ریس رسمی منظوری حاصل نمود، یک سال سپری نشده بود که وحیدالله عبدالرحیم زی درماه جدی سال 1392 به حیث سرپرست مؤسسه تحصیلات عالی لوگر تقرر حاصل نمود و در سال 1393 منحیث ریس رسمی آن نهاد علمی و تحصیلی منظور گردید. موصوف به اساس سعی و تلاش زیاد مقدار 500 جریب زمین، اعمار هفت تعمیر اداری و تدریسی، منظوری دو پوهنځی تعلیم وتربیه و زراعت و تعقیب پروژه های دیوار احاطه، ایجاد پوهنځی جیولوجی معدن و ترانسفرمر برق در پوهنتون به تاریخ 28 ماه قوس سال 1397 جهت ارتقای سویه تحصیلی به مقطح دکتورا عازم کشور اسلامی ایران گردید و جهت مسوولیت ایمانی و وجدانی ریس جدید را به مؤسسه تحصیلات عالی لوگر معرفی نمود.
فعالیتهای اجتماعی:
تمام فعالیت های پوهندوی وحیدالله عبدالرحیم زی اجتماعی، علمی و تربیت جوانان است، همچنان وظیفه موصوف تقدیم جوانان بااخلاق، مبتکر و دارای ظرفیت های علمی به جامعه است. برعلاوه نامبرده در ورکشاپها، کورس ها و آماده نمودن جوانان برای ازمون های کانکور سهم فعال داشته است.
آثار چاپ شده:
تا الحال دو کتاب، چهار مقاله و سه اثر تحقیقی را تحریر داشته است.
کتاب:
- برنامه درسی بیولوژی
- زنان اثرگذار در تعلیم و تربیت ولایت لوگر
کتاب برنامه درسی بیولوژی در 10 فصل و 225 صفحه ترتیب گردیده.
آثار تحقیقی:
- آموزش بیولوژی بر مبنای تفکر انتقادی
- نقش مواد محلی در تدریس بیولوژی
- دریافت نباتات دارویی در ولایت لوگر
مقالات علمی:
- نقش مراکز لبنیات در تربیت حیوانات شیرده ولایت لوگر.
- نقش نبات سویابین در صحت انسان.
- نقش جنتیک در رفتار و فرهنگ انسان.
- نقش نباتات دارویی بر صحت انسانها.
- Comparison of creativity components in the content of the experimental science curriculum in elementary period of Iran and Afghanistan (International Journal of Applied Research 2020; 6(9): 253-259)
سفر های علمی:
به نمایندگی از پوهنتون پکتیا در سفرآموزشی کشور بنگله دیش در مورد رهبریت اشتراک نموده است. پوهندوی وحیدالله عبدالرحیم زی در دوران خدمت شان شش بار به تقدیرنامه درجه سه همچنان بیشتر از سی بار از طرف ادارات مختلف و اشخاص متنفذ تقدیرنامه را بدست آورده است.
دست آورد های مهم:
مؤسس و بنیان گذار مؤسسه تحصیلات عالی لوگر، گرفتن مقدار 500 جریب زمین برای پوهنتون، اعمار هفت تعمیر اداری و تدریسی، منظوری دو پوهنځی تعلیم وتربیه و زراعت و تربیت جوانان به محبت وطن دوستی میراث عبدالرحیم زی به اجتماع یادآوری می توانیم.
پیام به جوانان
برای جوانان لازم است که برای زندگی خویش اهداف مشروع داشته و این اهداف جوانب اقتصادی، علمی، اسلامی، فرهنگی، کلتوری، عقیدوی و بشری داشته باشند، بعداً جهت بدست آوردن به اهداف، از طریق قلم به روشنی علم خود را مجهز نموده و به خدمت وطن، مردم و جامعه خویش بپردازد تا مردم ما یک زندگی مرفع آراسته با زیور دانش داشته باشند. بیاید این تلاش را از خود شروع و به دیگران ترویج دهیم.
پوهنیار قدرت الله مهمند
پوهنیار قدرت الله مهمند فرزند نصرالله مهمند در سال 1368 ه ش در یک خانواده متدین در مرکز لوگر تولد گردیده بعد از تحصیلات ابتدایی و ثانوی در سال 1388 ه ش از لیسه حامد کرزی فارغ و در سال 1393 ه ش از دیپارتمنت بیولوژی پوهنحٔی تعلیم و تربیه پوهنتون ننگرهار فارغ التحصیل میباشد. برای بار نخست در سال 1394 ه ش به صفت مدیر دفتر مؤسسه تحصیلات عالی لوگر، در سال 1395 ه ش به حیث عضو علمی بخش بیولوژی در مرکز تکنالوژی تعلیمی ساینس معارف شهر کابل ایفای وظیفه نموده است. نامبرده در سال 1396ه ش بعد از سپری نمودن یک امتحان رقابتی به حیث عضو کادر علمی دیپارتمنت بیولوژی پوهنحٔی تعلیم و تربیه مؤسسه تحصیلات عالی لوگر تقرر حاصل نموده است. از سال 1396ه ش تا اکنون نامبرده وظایف و مسؤلیت های مختلف را انجام داده است که به طور نمونه میتوان به صفت معاون پوهنحٔی تعلیم و تربیه مؤسسه تحصیلات عالی لوگر و به حیث عضو لویه جرگه مشورتی صلح سال 1398 یاد آوری کرد. موصوف در سال 1399 ه.ش از طریق بورسیۀ دولتی جهت فراگیری تحصیلات ماستری به کشور هندوستان اعزام گردید که ماستری خویش را در رشته نبات شناسی (بوتانی) در پوهنتون کروکشترا آن کشور در میزان سال 1401 موفقانه به پایان رسانیده و فعلاً به تدریس در این دیپارتمنت مصروف میباشد. از فعالیت های اکادمیک آن که تحت کار است می توان از فزیولوژی نباتی جلد 2،1 و همچنان سایتولوژی نام برد.
نامزد پوهنیار محدثه هاشمی
نامزد پوهنیار محدثه هاشمی بنت سید شاه ولی هاشمی در سال 1376ه ش در قریه کلنگار ولایت لوگر چشم به جهان گشوده. در سال 1380ه ش در سن چهار سالگی علوم متداول را در لیسه بی بی فاطمه الزهرا (رض) به زبان های دری و پشتو تحت نظر استادان همان زمان کسب و در سال 1391 ه ش به درجه اعلی از همان لیسه فارغ گردیده است. بعد از سپری نمودن امتحان کانکور در سال 1392ه ش با اخذ 270 نمره در پوهنحٔی بیولوژی پوهنتون کابل شامل گردید و در سال 1395 ه ش مؤفقانه نیز این دوره تحصیلی را به درجه کادری به پایان رسانید. نامبرده در سال 1396 ه ش برای مدت یک سال بحیث استاد بالمقطع نیز در مؤسسه تحصیلات عالی لوگر ایفای وظیفه نموده. سر انجام بعد از اشتراک در یک امتحان رقابتی بست کادر علمی در سال 1398 ه ش در مؤسسه تحصیلات عالی لوگر به حیث عضو کادر علمی تقرر حاصل نموده است.